Sông Mã – niềm tự hào của con người xứ Thanh, mang theo vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng cùng hệ sinh thái đa dạng. Trên hành trình khám phá Sông Mã, du khách sẽ được chiêm ngưỡng cảnh núi non hùng vĩ, bản làng dân tộc mộc mạc, thưởng thức ẩm thực độc đáo và tìm hiểu lịch sử, văn hóa, những chiến công oanh liệt gắn liền với dòng sông. Tham gia các lễ hội truyền thống đặc sắc, hòa mình vào nhịp sống của người dân địa phương, du khách sẽ có những trải nghiệm khó quên. Hãy cùng Top Thanh Hóa AZ khám phá Sông Mã – điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch!

1. Giới thiệu về Sông Mã Thanh Hóa

Sông Mã, con sông lớn nhất Thanh Hóa, bắt nguồn từ những dãy núi cao trên dưới 1.000m thuộc địa phận tỉnh Điện Biên. Sau hành trình uốn lượn gần 120km qua Lào, Sông Mã đổ về Thanh Hóa tại Cửa khẩu Tén Tằn, huyện Mường Lát. Mang theo vẻ đẹp hùng vĩ và tiềm năng to lớn, Sông Mã là niềm tự hào của người dân xứ Thanh.

Thượng nguồn sông Mã khi bắt đầu chảy qua Lào vào địa phận tỉnh Thanh Hóa tại Mường Lát
Thượng nguồn sông Mã khi bắt đầu chảy qua Lào vào địa phận tỉnh Thanh Hóa tại Mường Lát

Với diện tích lưu vực gần 9.000km2 và 89 phụ lưu, Sông Mã chính là con sông lớn nhất của Thanh Hóa. Từ Mường Lát – nơi bắt nguồn, Sông Mã chảy vào xứ Thanh ở độ cao hơn 1.000m, xuôi qua các huyện Quan Sơn, Quan Hóa, Bá Thước, Cẩm Thủy. Rời Cẩm Thủy khoảng 15km, Sông Mã hiền hòa hơn khi đi vào vùng đồng bằng thuộc các huyện Vĩnh Lộc, Yên Định, Thiệu Hóa, Hoằng Hóa,…

Tại ngã ba Bông, Sông Mã chia thành hai nhánh: một phân lưu nhỏ là sông Lèn và một nhánh chính rẽ hẳn sang phải, tiếp tục hành trình đổ về biển. Cách biển khoảng 20km, gặp phải núi Ngọc và núi Rồng, Sông Mã lại mở thêm một phân lưu nhỏ là sông Tào, chảy ra biển ở cửa Lạch Trường. Nhánh chính của Sông Mã tiếp tục xuyên qua giữa núi Ngọc và núi Rồng. Sau khi vượt qua hai dãy núi này, Sông Mã xuôi về cửa Hới và đổ ra biển Đông.

Cầu Hàm Rồng bắc qua Sông Mã
Cầu Hàm Rồng bắc qua Sông Mã

Trải qua hàng nghìn năm bồi đắp, Sông Mã đã mang đến cho người dân hai bên bờ dòng sông cuộc sống trù phú và màu mỡ. Phù sa bồi đắp cho đồng bằng Thanh Hóa rộng lớn, biến nơi đây thành vựa lúa lớn nhất cả nước. Sông Mã còn là tuyến giao thông thủy quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực.

2. Tên gọi Sông Mã tại Thanh Hóa bắt nguồn từ đâu?

Theo truyền thuyết, Sông Mã là sông do thần Long Mã tạo ra. Vào thời xa xưa, khi trời hạn hán kéo dài, người dân Thanh Hóa lâm vào cảnh khốn cùng. Ông Vồm, vị tù trưởng tài ba, quyết lên trời cầu xin mưa. Tuy nhiên, Ngọc Hoàng bận ngủ trưa và đuổi ông Vồm về. Bực mình, ông Vồm cùng vợ bắt nhốt nàng tiên xinh đẹp nhất Thiên đình.

Ngọc Hoàng nổi giận, sai các thần tướng xuống hạ giới trừng phạt. Tuy nhiên, các vị thần tướng Đại Bàng, Phượng Hoàng và Rồng Lửa đều bị ông Vồm đánh bại và hóa thành núi Bằng Trình, Ngũ Phụng và Hàm Rồng trên đồng bằng Thanh Hóa.

Biết không thể đánh bại ông Vồm, Ngọc Hoàng đành nhượng bộ và sai thần Long Mã xuống hạ giới giúp dân. Nơi nào Long Mã đặt chân đến, nước sẽ tuôn ra dồi dào, giải tỏa hạn hán. Vì là bạn thân của Rồng Lửa, Long Mã nhiều lần lưu luyến chạy qua xác bạn, tạo nên thắng cảnh núi Rồng – sông Mã ngày nay.

Sông Mã được hình thành từ dấu chân của Long Mã, mang theo ý nghĩa về sức mạnh, sự kiên cường và lòng nhân ái. Tên gọi “sông Mã” cũng gắn liền với hình ảnh Long Mã – linh vật cao quý, tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng.

Cách lý giải khác về tên gọi Sông Mã quen thuộc hơn dựa trên đặc điểm dòng chảy của con sông này. Theo quan niệm của người Kinh vùng đồng bằng, do thượng nguồn sông có độ dốc lớn, chảy qua vùng địa hình đồi núi phức tạp, nên nước sông Mã luôn cuồn cuộn, mạnh mẽ. Đặc biệt vào mùa lũ, dòng nước ầm ầm đổ về như những chú ngựa phi nước đại, tạo nên cảnh tượng vô cùng hùng vĩ. Do vậy, người ta lấy “Mã” (có nghĩa là ngựa) để đặt tên cho con sông này.

Thượng nguồn nước sông Mã luôn cuồn cuộn, mạnh mẽ
Thượng nguồn nước sông Mã luôn cuồn cuộn, mạnh mẽ

3. Xuôi dòng lịch sử sông Mã xứ Thanh

Tìm về cội nguồn lịch sử – văn hóa, với dòng sông Mã là hành trình đi qua các nền văn hóa cổ xứ Thanh. Sông Mã không chỉ lưu giữ dấu ấn thời tiền sử – sơ sử, mà còn ghi dấu bao sự kiện lịch sử trọng đại, oai hùng suốt hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Dòng sông chứng kiến bao bom đạn chìm sâu, bao máu đào nhuộm đỏ, bao cuộc đời hy sinh, bao tuổi xuân nằm lại bên bờ sông. 

Dòng sông là chứng nhân lịch sử - nơi ghi dấu bao sự kiện lịch sử trọng đại
Dòng sông là chứng nhân lịch sử – nơi ghi dấu bao sự kiện lịch sử trọng đại

Hàm Rồng – sông Mã đã trở thành huyền thoại, nơi ghi dấu bao chiến công oai hùng của một thời kiên cường, anh dũng chiến đấu giành độc lập cho dân tộc, tự do cho Nhân dân. Sông Mã là chứng nhân lịch sử của những trận đánh ác liệt, những chiến công hiển hách của quân và dân ta trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Nơi đây, từng tấc đất, bờ kè, bến đò đều gắn liền với những chiến công vang dội, những hy sinh thầm lặng của các thế hệ cha ông.

Hàm Rồng – sông Mã là điểm nút giao thông quan trọng, là yết hầu của “con đường huyết mạch” trong hai cuộc kháng chiến. Nơi đây đã diễn ra nhiều trận đánh ác liệt, ghi dấu chiến công vang dội của quân và dân ta. Cầu Hàm Rồng, từng bị quân địch đánh phá tan nát, đã được quân và dân ta khôi phục, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung của dân tộc.

Sông Mã là biểu tượng cho tinh thần quật cường, ý chí kiên trung của người dân xứ Thanh. Dòng sông đã nuôi dưỡng, hun đúc nên những thế hệ anh hùng, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

4. Đi dọc dòng sông Mã tham quan ngắm cảnh đẹp bằng du thuyền

Nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch từ Sông Mã, năm 2015, tuyến du lịch đường thủy đầu tiên “Ngược xuôi Sông Mã” chính thức được đưa vào hoạt động bởi Trung tâm Phát triển du lịch Sông Mã (Công ty CP Quản lý đường thủy nội địa và Xây dựng Giao thông Thanh Hóa).

Du thuyền đi dọc sông Mã, qua bao di tích, thắng cảnh nổi tiếng
Du thuyền đi dọc sông Mã, qua bao di tích, thắng cảnh nổi tiếng

Với tuyến du lịch này, du khách không chỉ được thỏa sức ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ hai bên bờ Sông Mã, mà còn được nghe thuyết minh viên giới thiệu về những di tích lịch sử, danh thắng nổi tiếng. Trên mỗi chuyến tàu, du khách còn được thưởng thức những làn điệu hò Sông Mã đặc trưng cùng những món ăn đặc sản của người dân xứ Thanh.

Hiện nay, Trung tâm Phát triển du lịch Sông Mã đã xây dựng nhiều chương trình du lịch đa dạng để du khách có thể lựa chọn, bao gồm:

  • Tuyến bến tàu Hoàng Long – chùa Sùng Nghiêm – đền Nghè Yên Vực (Phủ Vàng) – đền Cô Bơ: Du khách sẽ được tham quan những công trình kiến trúc tâm linh uy nghi, cổ kính và tìm hiểu về văn hóa địa phương.
  • Tuyến bến tàu Hoàng Long – Tượng đài nữ sinh – Thiền viện Trúc Lâm – đền Cô Bơ: Hành trình này đưa du khách đến với những địa điểm tâm linh thanh tịnh, hòa mình vào thiên nhiên và khám phá kiến trúc độc đáo
  • Du thuyền ngắm cảnh: Du khách sẽ được ngắm nhìn cảnh quan hai bên bờ sông, thưởng thức những làn điệu dân ca, hò Sông Mã và thưởng thức ẩm thực đặc trưng của xứ Thanh.

Với những trải nghiệm độc đáo và khó quên, du lịch Sông Mã bằng du thuyền hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách những giây phút thư giãn tuyệt vời và những kỷ niệm đẹp đẽ.

Thiền viện trúc lâm bên bờ sông Mã
Thiền viện trúc lâm bên bờ sông Mã

Tuyến du lịch “Ngược xuôi sông Mã” có các tour khởi hành vào hai khung giờ: 7h30 – 8h và 13h30 – 14h. Mỗi tour kéo dài từ 4,5 đến 5,5 tiếng, với mức giá dao động từ 450.000 đến 600.000 đồng/người tùy theo hành trình và hạng tàu.

5. Khám phá những làng nghề đặc trưng hai bên bờ Sông Mã

Dọc theo dòng sông Mã, du khách sẽ được đắm chìm trong những làng nghề truyền thống độc đáo, nổi tiếng với những sản phẩm tinh xảo và mang đậm bản sắc văn hóa xứ Thanh.

  • Làng nghề nhiễu Hồng Đô (xã Thiệu Đô): Nơi sản xuất ra loại tơ mềm, bền, đẹp nức tiếng xa gần.
  • Làng đúc đồng Thiệu Trung (huyện Thiệu Hóa): Nổi tiếng với các sản phẩm trống đồng được chế tác tinh xảo.
  • Làng nghề chiếu Nga Sơn: Nơi sản xuất ra một trong bốn sản phẩm lâu đời nhất Việt Nam.
  • Làng nghề chè lam Phủ Quảng (Vĩnh Lộc): Nổi tiếng với hương vị thơm ngon đặc trưng.
  • Làng nghề dệt thổ cẩm Cẩm Lương: Nơi lưu giữ những hoa văn độc đáo của dân tộc Thái.
  • Làng nghề mây tre đan Hoằng Thịnh: Nổi tiếng với các sản phẩm thủ công tinh xảo.
  • Làng hương truyền thống Đông Khê: Nơi sản xuất ra những nén hương thơm ngát, đậm đà hương vị quê hương.
  • Nghề đúc đồng Chè Đông (Thiệu Hóa): Nổi tiếng với các sản phẩm tượng Phật, đồ thờ cúng,…
  • Bánh gai Tứ Trụ (Thọ Xuân): Món bánh đặc sản với hương vị thơm ngon, độc đáo.

6. Danh sách những khách sạn gần Sông Mã Thanh Hóa

Vinpearl Thanh Hóa

Địa chỉ: 27 Trần Phú, Phường Điện Biên, TP. Thanh Hóa, Thanh Hóa

Điện thoại: 023 7893 6888

Website: https://www.melia.com/en/hotels/vietnam/thanh-hoa

Khách sạn Trung Tâm

Địa chỉ: Lô 01 Đại lộ Nguyễn Hoàng, Phường Đông Hải, TP. Thanh Hóa, Thanh Hóa

Điện thoại: 023 7363 5555 & 0971 802 960

Website: https://centralhotel.vn/

Kingsales Hotel

Địa chỉ: Lô số 18, 19 khu A, phường Đông Hương, TP Thanh Hóa

Điện thoại: 0358536336

Website: http://kingsaleshotel.com/

Khách sạn Đại Việt

Địa chỉ: 19 Phan Chu Trinh, Trung tâm Tp.Thanh Hóa, Thanh Hoá 

Điện thoại: 0237 3900 888

Website: https://www.daiviethotel.vn/

Phượng Hoàng Hotel (Phoenix Hotel)

Địa chỉ: 998 Đại lộ Hùng Vương, P. Đông Hải, TP. Thanh Hóa

Điện thoại: 0888 888 745

Website: https://phoenixhotel.vn/

Palm Hotel Thanh Hóa 

Địa chỉ: 15 Phan Chu Trinh, Phường Điện Biên, TP Thanh Hóa

Điện thoại: 091 319 33 68

Website: https://palmhotel.vn/

Khách sạn Xuân Thành

Địa chỉ: Phan Đình Phùng, Đông Hương, Thành phố Thanh Hoá, Thanh Hoá

Điện thoại: 094 333 97 25

Website: http://xuanthanhhotel.com/

Mường Thanh Grand Thanh Hóa

Địa chỉ: Ngã Ba Voi, Khu đô thị Nam TP, phường Đông Vệ, TP. Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam

Điện thoại: 0237 88 68 999

Website: https://grandthanhhoa.muongthanh.com/

7. Danh sách những nhà hàng quán ăn ngon gần Sông Mã

Hong Kong Restaurant Central Hotel

Địa chỉ: Lô 01- đại lộ Nguyễn Hoàng, P. Đông Hải, TP. Thanh Hóa

Điện thoại: 0936 219 262

Nhà hàng Vũ Bảo

Địa chỉ: Km 12, Quốc lộ 47, Quảng Hồng, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 1900996627

Nhà hàng Vũ Gia Viên

Địa chỉ: 36 Lê Thánh Tông, Đông Vệ, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 0912909292

Nhà Hàng Hải Sản SAM

Địa chỉ: 82 Thanh Niên, P. Bắc Sơn, Sầm Sơn, Thanh Hoá

Điện thoại: 0399992329

Đông Phát Restaurant

Địa chỉ: Lô 26 Đông Phát, Đông Vệ, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 0916784353

Sun Restaurant – NTH Wine King

Địa chỉ: Eurowindow Garden City, 14 15 Danh Môn, Đông Hải, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 0981172078

Hai San Hoa Mai

Địa chỉ: Nguyệt Quế 7 Lô 19, 20 Vinhomes Star, TP Thanh Hóa

Điện thoại: 0903299713

Nhà hàng Dinoco

Địa chỉ: 52 Lương Hữu Khánh, phường Đông Vệ, thành phố Thanh Hóa.

Điện thoại: 0847 166 111

Nhà hàng Đồng Xanh

Địa chỉ: số 226A đường Đình Hương, Đông Cương, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 033 599 5996

Nhà hàng Hương Quê 

Địa chỉ: 65, 86 đường Trịnh Tùng, P. Đông Vệ, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 0968 691 983

Nhà hàng Dạ Lan

Địa chỉ: 1 Phan Chu Trinh, P. Điện Biên, Thành phố Thanh Hóa

Điện thoại: 0237 3852 004

Kết luận: 

Sông Mã Thanh Hóa với vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng, hệ sinh thái đa dạng, cùng những giá trị lịch sử, văn hóa độc đáo, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá và trải nghiệm. Hãy đến đây để được hòa mình vào thiên nhiên sông nước hữu tình, tìm hiểu về lịch sử, văn hóa của người dân địa phương, và thưởng thức những món ăn đặc sản thơm ngon.